PIEC RAZEM Z KOMINEM OSZCZĘDZAJĄCYM PALIWA KRAKÓW 1804 ROK cz III

Żródło :Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa
Piec razem z kominem oszczędzającym paliwa    KRAKÓW   1804 roku  część III

$ 4.

Przysposobienie materyałów na  Piec

Zamyślając stawiać piec dymokrążny trzeba naypierwej przysposobić materyały. Woli i upodobaniu właściciela zostawiono jest z czego chce mieć piec wystawiony jakoż może on bydż czy z kafli czy z kamieni lub cegieł czy też  z metalu przepis jednak terażniejszy ogranicza  się na pospolity sposób stawiania pieca z kafli; kafle więc na powierzchnią cegła do środka na przedzielające ściany bądż palona  bądż  surowa ma się przygotować. Nie należy zapomnieć o przysposobieniu dobrej gliny i drucie do wiązania kafli, do zasklepienia wierzchnicy ,używają się zwyczajnie jak i w innych piecach żelazne pręty.do mocowania małego sklepienia nad ogniskiem potrzebują się trzy lub cztery sztabiki żelaza. Inne  jeszcze sprzęty do pieca dymokrążnego są drzwiczki,popielnik ,kratka do ogniska i kołowrotek.

$. 5.

KSZTAŁT  PIECA

Powierzchowny kształt pieca zawisł także od upodobania i woli właściciela. Mogą bydż piece dymokrężne, bądż okrągłe , bądż trójkątne albo wielokątne,tu się jednak i dla przyjętego pospolitego używania i dla łatwości tłomaczenia  obiera czworokąt.

$.6.

Trzy ściany pieca dymokrążnego są zupełnie podobne do ścian zwyczajnych w piecach,ściana  czwarta z której się pali jest odmienna i tu się nazywa główną ścianą.W tej widać drzwiczki do palenia popielnik do którego spadają popioły ,kołowrotek, piec zamykający, Wszystko to robi się z blachy żelaznej wszakże niezabronno jest właścicielowi przydać kazać ozdoby z mosiądzu.Postać ściany gównej okazuje na przyłączonej Tablicy Figura czyli Wystawnik ; a jest Popielnik, b kołowrotek , c  drzwiczki . Wyszczególniejemy każdy z tych sprzętów.

$.7.

KSZTAŁT ŻELAZ POTRZEBOWANYCH DO PIECA

Popielnik są to drzwiczki które zamykają koryto pieca w zasadzie jego zrobione służące do oddymiania ognia  na kracie w piecu połóżonego. Postać popielnika jeszcze nie wmurowanego wyraża Figura czyli wystawnik 2 a.b.c.d. jest rama, do której przymykają się drzwiczki po zamknięciu ich w miejscu K przytwierdzają al,bl,cl,dl, są wąsy przy ramie dla umocowania drzwiczek w murze, długość popielnika według linii cd dość kiedy jest 8 lub 9 calów,wysokość w linii c ,a,dwa lub trzy cale.

$ . 8.

Kołowrotek zamykajacy piec ,są to drzwiczki utwierdzone na pręcie żelaznym  za pomocą tegoż pręta zamykające  i odmykające wewnątrz pieca. Na głównej ścianie pieca  Fig.1  b.niewidać ich tylko powierzchnią blachę i gałkę pręta.Kołowrotek cały wyobraża Figura  czyli Wystawnik 3 a. g. jest pręt żelazny , długi w stosunku wielkości pieca ,wsuwany do ramy i drzwiczek  żeby według odległości czeluści drzwiczki  na nim dalej lub bliżej pomknięte być mogły, b,c,d,e, mała blacha taż sama  którą widać na wierzchu  pieca fig 1 b. r . osobne kółko na tejże powierzchni  blasze położone przez  które pręt środkiem  przechodzi  , a toż samo kółko jaśniej na Wystawniku 4 okazane jest , m. n . o. p. jest rama żelazna w mur komina w prawić się mająca mq.nq.pq.oq. wąsy dla utwierdzenia ramy w murze litery h,i,k,l, B2 znaczą same drzwiczki ,które pręt a,g, przymyka do ramy w mur stale w  prawionej tak dalece ,że drzwiczki leżące w czeluściach komina za pomocą pręta  mogą być zupełnie przywarte to jest h i do m.n. zaś k.l.do o.p. . W wystawniku 3 blacha b.c.d.e. ma także wąsy bf,cf,ef, takiż wąs bydż powinien przy d te wąsy trzymają blachę powierzchnią w murze czyli między kaflami ściany głównej .  Taż sama  blacha b c d e  co jest na wystawniku 3 okazana jest na Wystawniku 4 dla tego żeby  widzieć jak kółko r zębate ma być położone  na tej blasze b,c,d,e, i pręt przez niego przewleczony  w miejscu r, t,. W kółku samym zębatym jest miejsce na pręt czworokątne, żeby kółko wraz z prętem obracało się , a blasze zaś pod kółkiem ,otwór ma być okrągły .dla łatwiejszego ruchu pręta . Sam pręt w miejscu gdzie na niego drzwiczki h,i,k,l, na fig 3 są nawleczone ma być cały czteroboczny aby drzwiczki utrzymywał ,gdziekolwiek na nim do czeluści posunąć je  przypadnie w końcu tylko g, ma być zaokrąglony ,aby gdy się położy na cegle lub na panewce żelaznej łatwo obracał się i niedozwolił im innego obrotu jak razem ze sobą. Na  wystawniku 4 litera s jest sprężynka utrzymująca się na czopie u która sprawuje że drzwiczki w środku pieca powoli tylko ile karby kółka dozwolą posuwają się ku ramie wmurowanej. Zamykanie się  stopniami drzwiczek w piecu objaśnia  Wystawnik 5 . Niech ab znaczy wysokość czeluść ,przez które dym z pieca do komina wychodzi. Linia  cb  niech oznacza  drzwiczki kołowrotka leżące na trzonie komina które obrót swój mają na pręcie żelaznym  w punkcie c  gdy się na figurze  4 na kółku rt piecek s z jednego karbu na drugi posunie będą się drzwiczki z trzonu komina podnosić do góry  dla zamknięcia czeluści przez linie  ce cf cg ch  ck cl  cm cn  co aż nakoniec  drzwiczki cd przyjdą do ba i całe czeluście  zamkną lub też cokolwiek zostawia piecowi oddechu , gdy staną naprzykład na m, n lub o . Trafia się niepilność mularza , że nie dobrze pręt na kółku zębatym przy zakładaniu ułoży, a przeto  piesek na Figurze 4 gdy zostanie na pierwszym karbie ale na innym, drzwiczki w piecu zamurowane nie mogą mieć takiego obrotu jak go okazuje Wystawnik 5  nim więc  Kołowrotek zamurowany będzie należy wprzód próbować  aby był ułożony  iżby według figury 5 mógł się zamykać od cd do ba. Drzwiczki kołowrotka na fig, 3 dosyć jest  gdy szerokie i wysokie po 8 calów , blacha powierzchowna b,c,d,e, czyli takaż sama na fig 4  b,c,d,e, dość gdy będzie szeroka i wysoka po cztery lub pięć calów,kółko zębate im jest większe tym lepiej dzieli otwór pieca w czeluściach.

Piec razem z kominem -1_319x600Piec  razem -2_339x600012377_0045_600x532

 





 

 

 







Skomentuj Anonim Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *